Επείγουσα Αντισύλληψη
Υπάρχουν δυο τρόποι επείγουσας αντισύλληψης:
Χάπι της επόμενης ημέρας: Στην Ελλάδα κυκλοφορούν δύο τύποι χαπιών με δράση τις πρώτες 72 ώρες -4 ημέρες μετά την συνουσία. Το συντομότερο που το λαμβάνει κανείς παρατηρούμε και την μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα που φτάνει στο 95%. Συχνότερη παρενέργεια είναι μητρορραγία. Δεν επιτρέπεται η χρήση τους περισσότερο από μία φορά σε κάθε κύκλο. Ο μηχανισμός δράσης έχει να κάνει με την δημιουργία ακατάλληλου περιβάλλοντος για την εμφύτευση του γονιμοποιημένου ωαρίου.
Spiral: Και αυτό εμποδίζει την εμφύτευση με μηχανικό όμως και όχι ορμονικό τρόπο. Εισάγεται μέχρι και 4 ημέρες από την συνουσία και η αποτελεσματικότητά του είναι 95%. Σε πολύτοκες γυναίκες είναι λιγότερη επώδυνη η τοποθέτησή του. Η παραμονή του εξασφαλίζει αντισύλληψη για 3-5 χρόνια ανάλογα του τύπου του σπειράματος.
Αντισύλληψη
Λαπαροσκοπική ΣύγκλεισηΓίνεται με δύο τρόπους, καυτηριασμό και διατομή των σαλπίγγων ή τοποθέτηση clip. Χρειάζονται μόνο 4 ώρες νοσηλεία και απαιτείται γενική νάρκωση. Η αποτελεσματικότητα είναι σχεδόν 100% και η επαναφορά της λειτουργικότητας των σαλπίγγων επιτυγχάνεται μόνο στο 50% μετά από μικροχειρουργική αποκατάσταση.
Σαλπιγγεκτομή ή απολίνωση σαλπίγγων κατά την διάρκεια καισαρικής τομής ή στην λοχεία ήταν η μέθοδος εκλογής για στειροποίηση στο παρελθόν.
Εμφυτεύματα: Δεν κυκλοφορούν στην Ελλάδα εμφυτεύματα. Πρόκειται για έκδοχα προγεστερόνης που εμφυτεύονται στο υποδόριο με την μορφή μικρού δισκίου ή παχύρευστου υγρού με βραδεία αποδέσμευση που εξασφαλίζουν αντισύλληψη για τρίμηνο. Παρενέργειες είναι οι διαταραχές στην περίοδο καθώς και η αμηνόρροια.
Διάφραγμα: Πρόκειται για λεπτό πλαστικό latex με διάμετρο 5-10 cm που τοποθετείται από την γυναίκα πριν την συνουσία στον κόλπο της και εμποδίζει μηχανικά την σύλληψη. Πρέπει να συνδυαστεί με σπερματοκτόνο κρέμα για μεγαλύτερη προστασία. Η αποτυχία τησ κυμαίνεται από 3-15 στις 100 γυναίκες που χρησιμοποιούν την μέθοδο στον ένα χρόνο. Είναι καταλληλότερη για τις μεγάλης ηλικίας γυναίκες που έχουν χαμηλή γονιμότητα ενώ απαιτείται τουλάχιστον μία εβδομάδα εκπαίδευσης για την σωστή τοποθέτηση.
Σπερματοκτόνα: Πρόκειται για κρέμες που αδρανοποιούν το σπέρμα. Από μόνα τους έχουν χαμηλή αντισυλληπτική δράση και για αυτό τα χρησιμοποιούμε ταυτόχρονα με το κολπικό διάφραγμα.
Προφυλακτικό: Το ανδρικό προφυλακτικό έχει αποτυχία περίπου 2,9 στις 100 γυναίκες ηλικίας άνω των 35 ετών που χρησιμοποιούν την μέθοδο για ένα χρόνο με ταχτικές επαφές και διπλάσια συχνότητα στις μικρότερες των 35. Η μέθοδος προστατεύει από σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα και είναι ιδανική για τις γυναίκες που έχουν περιστασιακές σχέσεις ή αυτές που έχουν καινούργιους συντρόφους. Μειονεκτήματα της μεθόδου είναι ότι διακόπτεται η συνεύρεση για την εφαρμογή του και εξαρτάται αποκλειστικά από τον άντρα.
Spiral: Πρόκειται για ξένο σώμα που είναι συνήθως πλαστικό και ενίοτε έχει χαλκό ή προγεστερόνη. Η δράση του είναι διπλή γιατί εμποδίζει πρωτίστως την σύλληψη και σε δεύτερο χρόνο την εμφύτευση λόγω χημικής περιτονίτιδος που δημιουργείται από την συσκευή. Η δράση του είναι για 3-5 χρόνια από την τοποθέτησή του ανάλογα με τον τύπο του σπιράλ. Προτιμάτε η εισαγωγή του να γίνεται κατά την 2η μέρα της περιοδου και δεν απαιτείται ιδιαίτερη αναλγησία. Είναι από τις πλέον αξιόπιστες μεθόδους αντισύλληψης (99%). Αντενδείκνυται η τοποθέτηση σε γυναίκες με ενδομητρίτιδα και ινομυώματα ή αλλεργία στον χαλκό. Χρησιμοποιείται και ως επείγουσα αντισύλληψη μέχρι και 5 μέρες από συνουσία χωρίς προστασία.
Χάπι: Στο εμπόριο διατίθενται τουλάχιστον 30 ιδιοσκευάσματα με διαφορετική δόση ορμονών και προγεστερενοειδών. Το χάπι δρα κεντρικά δίνοντας <σήμα> στον εγκέφαλο ότι υπάρχουν οιστρογόνα με αποτέλεσμα να καταστέλλουν τον υποθάλαμο και να μην διεγείρονται οι ωοθήκες. Το αποτέλεσμα είναι να μην γίνεται παραγωγή ωαρίων και να μην διεγείρεται το ενδομήτριο έτσι εμποδίζεται τόσο η σύλληψη όσο και η εμφύτευση.
Ανάλογα με τον τύπο του χαπιού έχουμε και διαφορετική χορήγηση. Ο συνηθισμένος τύπος είναι αυτός με σταθερή δόση ορμονών σε όλα τα δισκία της συσκευασίας. Αυτά τα ξεκινάμε για τον πρώτο κύκλο την 1η μέρα της περιόδου και διαρκούν για 21 μέρες, έχουμε στην συνέχεια 7 ημέρες χωρίς χάπια και μετά ξεκινάμε το επόμενο χάπι ανεξάρτητα με την ημέρα περιόδου. Αντισύλληψη έχουμε και για τις ημέρες που δεν λαμβάνονται χάπια με έναρξη από τον δεύτερο κύκλο. Σε περίπτωση εμέτου ή διάρροιας υπάρχει κίνδυνος μειωμένης δράσης με αποτέλεσμα να απαιτείται πρόσθετη αντισύλληψη. Σε άλλους τύπους χαπιών υπάρχουν placebo για τις 7 ημέρες για να διευκολύνεται η συμμόρφωση και άλλα έχουν μεταβλητή ποσότητα ορμονών για κάθε μέρα του κύκλου με παρενέργεια ενίοτε ολιγομηνόρροια ή ακόμη και αμηνόρροια.
Αντενδείξεις είναι η κύηση, ιστορικό θρομβώσεων ή πνευμονικής εμβολής, γνωστή θρομβοφιλία, καρκίνος του μαστού ή άλλος τύπου οιστρογονοεξαρτώμενος όγκος, ηπατοπάθεια και κάπνισμα σε ηλικία μεγαλύτερη των 35 ετών. Σχετικές αντενδείξεις είναι οι κιρσοί κάτω άκρων, καλοήθη όγκοι μαστών, ινομυώματα μήτρας, χολολιθίαση, κατάθλιψη και παχυσαρκία.
Παρενέργειες του συνήθως είναι η σταγονοειδή αιμορραγία εκ των έσω γεννητικών οργάνων που εκφύετε μετά το πρώτο δίμηνο, πονοκέφαλος, τάση για έμετο, μικρή αύξηση του μεγέθους των μαστών μειωμένη Libido και ενίοτε διάταση του φλεβικού δικτύου.
Πλεονεκτήματα των χαπιών είναι ότι μειώνουν κατά 40% την πιθανότητα να αναπτύξει η γυναίκα καρκίνο των ωοθηκών και του ενδομητρίου εφόσον τα λάβει για τουλάχιστον δύο χρόνια, μειώνουν στο 60% την δυσμηνόρροια και την ποσότητα αίματος που χάνεται στην περίοδο, προστατεύει από καλοήθεις παθήσεις του μαστού και από ρευματοειδή αρθρίτιδα.
Υπάρχουν δυο τρόποι επείγουσας αντισύλληψης:
- Το χάπι της επόμενης ημέρας και
- Η επείγουσα τοποθέτηση ενδομήτριου σπειράματος.
Χάπι της επόμενης ημέρας: Στην Ελλάδα κυκλοφορούν δύο τύποι χαπιών με δράση τις πρώτες 72 ώρες -4 ημέρες μετά την συνουσία. Το συντομότερο που το λαμβάνει κανείς παρατηρούμε και την μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα που φτάνει στο 95%. Συχνότερη παρενέργεια είναι μητρορραγία. Δεν επιτρέπεται η χρήση τους περισσότερο από μία φορά σε κάθε κύκλο. Ο μηχανισμός δράσης έχει να κάνει με την δημιουργία ακατάλληλου περιβάλλοντος για την εμφύτευση του γονιμοποιημένου ωαρίου.
Spiral: Και αυτό εμποδίζει την εμφύτευση με μηχανικό όμως και όχι ορμονικό τρόπο. Εισάγεται μέχρι και 4 ημέρες από την συνουσία και η αποτελεσματικότητά του είναι 95%. Σε πολύτοκες γυναίκες είναι λιγότερη επώδυνη η τοποθέτησή του. Η παραμονή του εξασφαλίζει αντισύλληψη για 3-5 χρόνια ανάλογα του τύπου του σπειράματος.
Αντισύλληψη
Λαπαροσκοπική ΣύγκλεισηΓίνεται με δύο τρόπους, καυτηριασμό και διατομή των σαλπίγγων ή τοποθέτηση clip. Χρειάζονται μόνο 4 ώρες νοσηλεία και απαιτείται γενική νάρκωση. Η αποτελεσματικότητα είναι σχεδόν 100% και η επαναφορά της λειτουργικότητας των σαλπίγγων επιτυγχάνεται μόνο στο 50% μετά από μικροχειρουργική αποκατάσταση.
Σαλπιγγεκτομή ή απολίνωση σαλπίγγων κατά την διάρκεια καισαρικής τομής ή στην λοχεία ήταν η μέθοδος εκλογής για στειροποίηση στο παρελθόν.
Εμφυτεύματα: Δεν κυκλοφορούν στην Ελλάδα εμφυτεύματα. Πρόκειται για έκδοχα προγεστερόνης που εμφυτεύονται στο υποδόριο με την μορφή μικρού δισκίου ή παχύρευστου υγρού με βραδεία αποδέσμευση που εξασφαλίζουν αντισύλληψη για τρίμηνο. Παρενέργειες είναι οι διαταραχές στην περίοδο καθώς και η αμηνόρροια.
Διάφραγμα: Πρόκειται για λεπτό πλαστικό latex με διάμετρο 5-10 cm που τοποθετείται από την γυναίκα πριν την συνουσία στον κόλπο της και εμποδίζει μηχανικά την σύλληψη. Πρέπει να συνδυαστεί με σπερματοκτόνο κρέμα για μεγαλύτερη προστασία. Η αποτυχία τησ κυμαίνεται από 3-15 στις 100 γυναίκες που χρησιμοποιούν την μέθοδο στον ένα χρόνο. Είναι καταλληλότερη για τις μεγάλης ηλικίας γυναίκες που έχουν χαμηλή γονιμότητα ενώ απαιτείται τουλάχιστον μία εβδομάδα εκπαίδευσης για την σωστή τοποθέτηση.
Σπερματοκτόνα: Πρόκειται για κρέμες που αδρανοποιούν το σπέρμα. Από μόνα τους έχουν χαμηλή αντισυλληπτική δράση και για αυτό τα χρησιμοποιούμε ταυτόχρονα με το κολπικό διάφραγμα.
Προφυλακτικό: Το ανδρικό προφυλακτικό έχει αποτυχία περίπου 2,9 στις 100 γυναίκες ηλικίας άνω των 35 ετών που χρησιμοποιούν την μέθοδο για ένα χρόνο με ταχτικές επαφές και διπλάσια συχνότητα στις μικρότερες των 35. Η μέθοδος προστατεύει από σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα και είναι ιδανική για τις γυναίκες που έχουν περιστασιακές σχέσεις ή αυτές που έχουν καινούργιους συντρόφους. Μειονεκτήματα της μεθόδου είναι ότι διακόπτεται η συνεύρεση για την εφαρμογή του και εξαρτάται αποκλειστικά από τον άντρα.
Spiral: Πρόκειται για ξένο σώμα που είναι συνήθως πλαστικό και ενίοτε έχει χαλκό ή προγεστερόνη. Η δράση του είναι διπλή γιατί εμποδίζει πρωτίστως την σύλληψη και σε δεύτερο χρόνο την εμφύτευση λόγω χημικής περιτονίτιδος που δημιουργείται από την συσκευή. Η δράση του είναι για 3-5 χρόνια από την τοποθέτησή του ανάλογα με τον τύπο του σπιράλ. Προτιμάτε η εισαγωγή του να γίνεται κατά την 2η μέρα της περιοδου και δεν απαιτείται ιδιαίτερη αναλγησία. Είναι από τις πλέον αξιόπιστες μεθόδους αντισύλληψης (99%). Αντενδείκνυται η τοποθέτηση σε γυναίκες με ενδομητρίτιδα και ινομυώματα ή αλλεργία στον χαλκό. Χρησιμοποιείται και ως επείγουσα αντισύλληψη μέχρι και 5 μέρες από συνουσία χωρίς προστασία.
Χάπι: Στο εμπόριο διατίθενται τουλάχιστον 30 ιδιοσκευάσματα με διαφορετική δόση ορμονών και προγεστερενοειδών. Το χάπι δρα κεντρικά δίνοντας <σήμα> στον εγκέφαλο ότι υπάρχουν οιστρογόνα με αποτέλεσμα να καταστέλλουν τον υποθάλαμο και να μην διεγείρονται οι ωοθήκες. Το αποτέλεσμα είναι να μην γίνεται παραγωγή ωαρίων και να μην διεγείρεται το ενδομήτριο έτσι εμποδίζεται τόσο η σύλληψη όσο και η εμφύτευση.
Ανάλογα με τον τύπο του χαπιού έχουμε και διαφορετική χορήγηση. Ο συνηθισμένος τύπος είναι αυτός με σταθερή δόση ορμονών σε όλα τα δισκία της συσκευασίας. Αυτά τα ξεκινάμε για τον πρώτο κύκλο την 1η μέρα της περιόδου και διαρκούν για 21 μέρες, έχουμε στην συνέχεια 7 ημέρες χωρίς χάπια και μετά ξεκινάμε το επόμενο χάπι ανεξάρτητα με την ημέρα περιόδου. Αντισύλληψη έχουμε και για τις ημέρες που δεν λαμβάνονται χάπια με έναρξη από τον δεύτερο κύκλο. Σε περίπτωση εμέτου ή διάρροιας υπάρχει κίνδυνος μειωμένης δράσης με αποτέλεσμα να απαιτείται πρόσθετη αντισύλληψη. Σε άλλους τύπους χαπιών υπάρχουν placebo για τις 7 ημέρες για να διευκολύνεται η συμμόρφωση και άλλα έχουν μεταβλητή ποσότητα ορμονών για κάθε μέρα του κύκλου με παρενέργεια ενίοτε ολιγομηνόρροια ή ακόμη και αμηνόρροια.
Αντενδείξεις είναι η κύηση, ιστορικό θρομβώσεων ή πνευμονικής εμβολής, γνωστή θρομβοφιλία, καρκίνος του μαστού ή άλλος τύπου οιστρογονοεξαρτώμενος όγκος, ηπατοπάθεια και κάπνισμα σε ηλικία μεγαλύτερη των 35 ετών. Σχετικές αντενδείξεις είναι οι κιρσοί κάτω άκρων, καλοήθη όγκοι μαστών, ινομυώματα μήτρας, χολολιθίαση, κατάθλιψη και παχυσαρκία.
Παρενέργειες του συνήθως είναι η σταγονοειδή αιμορραγία εκ των έσω γεννητικών οργάνων που εκφύετε μετά το πρώτο δίμηνο, πονοκέφαλος, τάση για έμετο, μικρή αύξηση του μεγέθους των μαστών μειωμένη Libido και ενίοτε διάταση του φλεβικού δικτύου.
Πλεονεκτήματα των χαπιών είναι ότι μειώνουν κατά 40% την πιθανότητα να αναπτύξει η γυναίκα καρκίνο των ωοθηκών και του ενδομητρίου εφόσον τα λάβει για τουλάχιστον δύο χρόνια, μειώνουν στο 60% την δυσμηνόρροια και την ποσότητα αίματος που χάνεται στην περίοδο, προστατεύει από καλοήθεις παθήσεις του μαστού και από ρευματοειδή αρθρίτιδα.
